امروز ما در ایران اسلامی
در پدافند غیرعامل، با سه نوع از پروژه مواجه هستیم، یا در حال مطالعه ، یا در حال ساخت و یا در حال بهره‌برداری هستند. آنجایی كه پروژه‌های در حال مطالعه هستند، می‌توانیم در مباحثی چون مكان‌یابی مناسب كه یافتن عرصه امن در كشور است، پروژه را در برابر تهدید دشمن حفظ كنیم ، بحث مقیاس آمایشی نیز در اینجا مطرح است مثلا برای ساخت پالایشگاه باید، چه اندازه‌ای داشته باشد و كجا ساخته شود، ممكن است بخواهیم پالایشگاهی را كنار مرزها بسازیم، اما این پالایشگاه از لحاظ حجم و اندازه باید تعریف محلی و منطقه‌ای داشته باشد و مقیاس ملی آن باید در عمق مناسب كشور باشد.
دومین موضوع در مكان‌یابی، استفاده از عوارض طبیعی جهت كاهش آسیب‌پذیری است كه اگر به درستی انتخاب شود، باعث كاهش آسیب‌ها می‌گردد.
سومین موضوع پراكندگی در سایت است، در ساخت پالایشگاه نباید مخازن سوخت را در كنار هم و به صورت خطی بسازیم، كه با صدمه دیدن یكی از آنها باقی مخازن هم خود به خود آسیب ببینند، ممكن است عده‌ای بگویند كه در قبال آسیب دیدن تاسیسات نفتی نمی‌توان كاری كرد، خوشبختانه یك مبتكر ایرانی با استفاده از آلیاژ آلومینیوم، ماده‌ای را ساخته كه مانع از انفجار مواد سیال می‌شود.
این مواد را كه به صورت الیاف بافته شده است مثلاً در باك موتور سیكلت تعبیه می‌كنند و سپس با شلیك گلوله آن را منفجر می‌كنند، به خاطر وجود این الیاف، باك منفجر نمی‌شود، بلكه مانند شمع می‌سوزد. می‌توانیم به جای مخازن فلزی از مخازن بتونی استفاده كنیم.با انجام این اقدامات می‌توانیم آسیب‌پذیری را از 100 درصد به 20 درصد برسانیم.
در قبال پروژه‌های در حال ساخت و یا بهره‌برداری هم می‌توان دست به اقداماتی زد، در پروژه‌های در حال ساخت، اگر هنوز برخی از تاسیسات ساخته نشده باشند، با ارائه راهكارهایی موارد مرتبط را باید اعمال كرد. در پروژه‌های در حال بهره‌برداری نیز با مطالعه پروژه، قسمت‌های آسیب‌پذیر راباید شناسایی كرده و تاثیر آسیب را بر سازه به حداقل برسانیم.
بومی سازی دانش پدافند غیرعامل
در زمینه پدافند غیرعامل از نبود دانش فنی مرتبط رنج می‌بریم، متاسفانه در كشورهای مختلف، مباحث مرتبط با پدافند غیرعامل طبقه‌بندی شده هستند و اطلاع كمی در این زمینه وجود دارد.در اجرای پروژه‌ها هم با مشكل عدم وجود مشاور فنی و تخصصی پدافند غیرعامل مواجه هستیم.
پس از شروع فعالیت‌های شركت‌های مشاور و همكاری با كمیته پدافند غیرعامل به دست آوردهای علمی مطلوبی در زمینه دانش فنی دست یافته‌ایم. شرایط در این زمینه كاملاً امیدوار كننده و مثبت است.
آمریكایی‌ها جنگ‌ها را به 4 نسل تقسیم بندی كرده‌اند. جنگ‌های آینده از مدل جنگ‌هایی است كه آمریكایی‌ها در حال حاضر با استفاده از آن می‌جنگند، آنها در برخورد با كشورها مدل‌های مختلفی را دارند، ویژگی جنگ‌های گذشته بر قسمت‌های نظامی، تلفات عمده، برخورد با مردم و عمدتاً سخت‌افزاری تمركز پیدا می‌كرد.در جنگ‌های جدید تصرف خاك معنایی ندارد، هدف اصلی جابه‌جایی حكومت‌هاست؛ حكومت‌ها نیز با رای و پذیرش و باور مردمی سر و كار دارند. در جنگ‌های گذشته عملیات روانی پشتیبان عملیات نظامی بود، در جنگ‌های جدید بر عكس شده ، عملیات اصلی همان عملیات روانی و سیاسی است و بخش نظامی از بخش سیاسی حمایت می‌كند. به این صورت كه ابتدا یك عملیات روانی و یا سیاسی بزرگ را طراحی و اجرا می‌كنند و در نهایت نیز با بمباران چند هدف نظامی، به هدف‌شان می‌رسند، اصطلاحاًَ به این اقدام نظامی، جراحی می‌‌گویند.
تقریباً 70 درصد كار در جنگ‌های جدید عملیات روانی است.از این نظر شكل‌دهی به افكار عمومی و مقابله با عملیات روانی دشمن كار دستگاه‌های فرهنگی و به ویژه رسانه‌ها است. هدف قراردادن انسجام ملی با اینكه یك هدف نظامی نیست و یك هدف سیاسی- اجتماعی است.اما انسجام ملی را با ابزار روانی هدف قرار می‌دهند، با به هم خوردن این انسجام به بخش مهمی از هدف خود رسیده‌اند. اینجاست كه می‌تـوان پی به عملكرد خطیر دستگاه‌های فرهنگی برد.در این مقطع باید چارچوب و كاركرد جدیدی را در عرصه‌های فرهنگی تعریف كنیم.
این كاركردها می‌تواند آسیب‌پذیری‌های ما را در عرصه ملی در برابر دشمن كاهش دهد و در حفظ انسجام ملی و مدیریت یكپارچه كشور موثر باشد و آن را به پایداری برساند.
برای رسیدن به عوامل و چارچوب مورد نظر، باید مطالعه و دقت بیشتری انجام دهیم.
نقش رسانه‌ها در عملیات روانی و پدافند غیرعامل
رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی پدافند غیرعامل و در حین پدافند غیرعامل كاركردهایی می‌توانند داشته باشند. رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی و تغییر باورها در مردم و مسئولین نقش اساسی را ایفا می‌كنند،باید این جمله را كه «ما می‌توانیم در مقابل تهدیدات دشمن و كاهش آسیب‌پذیری‌ها اقدام موثر انجام دهیم» در باور مردم بگنجانیم. یكی از اهداف مهم دشمن در عملیات روانی، القا «نمی‌توانیم» است، باید با استفاده از رسانه‌ها به جنگ این «القا» نادرست برویم.
رسانه‌ها باید با بیان توانمندی‌ها و كارهای انجام شده و آشكار ساختن ضعف‌های دشمن برای مردم گام موثری را در این زمینه بردارند. مردم باید بپذیرند كه می‌توانیم و به دشمن هم ثابت كنیم كه نمی‌توانند كاری كنند.
در حین دفاع هم رسانه‌ها باید ارتباطش را با مردم حفظ كنند و خدماتش را تداوم دهد، همچنین برای شرایط این چنینی آمادگی و برنامه داشته باشند، مدیریت و تولید محتوا در حین دفاع بحث مهمی است كه باید از هم اكنون شروع شده و از زاویه مناسبی به آن نگریسته شود، در این زمینه نیازمند اقدامات اساسی و موثری هستیم.
مهمترین مشكلات و چالش‌های فراروی پدافند غیرعامل
مشكل باورهای فرهنگی یكی از مهمترین مشكلات است،همان‌طور كه قبلا هم گفتیم، باید مردم و مسئولان به این باور برسند كه «ما می‌توانیم» در برابر دشمن بایستیم.«سون تزو» استراتژیست مشهور چینی می‌گوید: اگر طالب صلح هستی باید آماده جنگ باشی.
اگر آرامش و صلح را می‌خواهیم باید خود را برای شرایط جنگی هم آماده كنیم باید آسیب‌پذیری‌هایمان را كاهش دهیم به طوری كه بتوانیم در برابر تهدید پایداری كنیم. دشمن باید بفهمد كه با اعمال تهدید نمی‌تواند سیستم را به هم بریزد و اگر به این نتیجه برسد موجب بازدارندگی می‌شود.
دومین مشكل، نبود دانش فنی پدافند غیرعامل است به دلیل طبقه‌بندی بودن این بحث با مشكلاتی مواجه هستیم ،البته با تلاش زیاد می‌توان به نتایجی دست یافت.
وخلاصه اینکه به نظر می رسد همه مردم باید در این زمینه فعال شوند در عین حال بسیج بهترین و مناسب ترین بخش برای اجرای ماموریت پدافند غیر عامل است.
منابع
۱- مجموعه تمهیدات دفاع عامل و غیرعامل برای افراد و تاسیسات غیرنظامی (اصغر جدی ۱۳۸۳)
۲ - مجموعه فعالیت های که می توان با انجام آن از بروز و استمرار سوانحی که جان و مال مردم را تهدید می کند جلوگیری نمود و یا در صورت بروز، آثار ناشی از آن را کاهش داد (موحدی نیا)
3 - کاهش خسارات مالی و صدمات جانی وارده بر غیرنظامیان در اثر حوادث طبیعی یا حوادث غیرطبیعی (مهندس شمسایی)
4-برداشتی از مصاحبه سردار غلامرضا جلالی رییس كمیته دائمی پدافند غیرعامل كشور
محقق: حجت الاسلام سمیع الله مردان
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان نطنز
پدآفند غیر عامل، پایدارترین،
ارزان ترین وصلح آمیزترین روش دفاع
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
